جواب فعالیت و پرسش های نمونه و سوالات متن صفحه ۱۶ تا ۳۱ درس دوم تاریخ دوازدهم انسانی ؛ ایران و جهان در آستانه دوره معاصر

جواب صفحه ۱۶ و ۱۸ و ۱۹ و ۲۰ و ۲۷ و ۳۱ تاریخ دوازدهم انسانی که مربوط به سوال های درس دوم ایران و جهان در آستانه دوره معاصر است را در حاشیه نیوز برای شما دانش آموز فعال و کوشا آماده شده است. در این قسمت به حل گام به گام پاسخ فعالیت و پرسش های نمونه و سوالات متن صفحه ۱۶ و ۱۸ و ۱۹ و ۲۰ و ۲۷ و ۳۱ تاریخ دوازدهم متوسطه دوم رشته انسانی می‌پردازیم.

جواب صفحه ۱۶ تا ۳۱ تاریخ دوازدهم انسانی

در پاسخ فعالیت ۱ صفحه ۱۶ تاریخ دوازدهم خواهیم داشت:

با راهنمایی دبیر دربارۀ زمینه و علل و عواملی که موجب شد ایلات و عشایر در تاریخ ایران دوران اسلامی، به خصوص پس از صفویه، نقش مهمی در تحولات سیاسی و برآمدن و زوال حکومت‌ها داشته باشند، بحث و گفت‌وگو کنید. 

جواب: – ایلات و عشایر از تأمین کنندگان عمدهٔ نیروی نظامی برای حکومت‌ها بوده‌اند.
– در شکل گیری یا سقوط حکومت‌ها نقش عمده‌ای داشتند.
– حکومت برخی از ایلات‌ها یا ولایات در اختیار سران ایلات بود.
– بخشی از اقتصاد ایران توسط عشایر و ایلات تأمین می‌شد.

در پاسخ فعالیت ۲ صفحه ۱۸ تاریخ دوازدهم خواهیم داشت:

بررسی شواهد و مدارک

نادرشاه از ابتدای حکومت تلاش می‌کرد اختلافات مذهبی میان دو کشور ایران و عثمانی را حل کند. آخرین و مهم‌ترین اقدام او، برپایی شورای نجف در ۱۱۵۵ ق/ ۱۷۴۳ م با شرکت ۷۰ تن از علمای شیعی و سنی ایران و مناطق هم‌جوار بود. در این شورا پس از مباحث گسترده سرانجام بیانیه‌ای تنظیم شد که مواد مهم آن چنین بوده است:

«اولاً آنکه اهل ایران از عقاید سالفه و سَبّ و رَفْض نُکُول و مذهب جعفری را که از مذاهب حقه است قبول نموده و قضات و علما و افندیان کرام روم اذعان کرده و آن را خامس مذاهب شمارند.

دوم اینکه چون در کعبه معظمه ارکان اربعه مسجدالحرام به ائمه و مذاهب اربعه تعلق دارد، ائمه مذهب جعفری در رکن شافعی با ایشان شریک بوده بعد از ایشان علی‌حده با امام خود به آیین جعفری نماز گزارند …» (میرزا مهدی استرآبادی، جهانگشای نادری، ص ۳۹۱).

متن نقل شده از میرزا مهدی استرآبادی را به فارسی روان برگردانید.

جواب: اول آنکه ایرانیان از عقاید گذشته خود و لعن و نفرین خلفای سه‌گانه دست بردارند و مذهب جعفری را که از مذاهب راستین است برگزینند و علما و حاکمان عثمانی هم آن را به رسمیت بشناسند و رکن پنجم مذهب بشمارند.
دوم اینکه در کعبه معظم که ارکان چهارگانه آن به ائمه و مذاهب اهل سنت تعلق دارد، ائمه مذهب جعفری نیز در یک رکن (شافعی) با ایشان شریک شوند و بعد از ایشان جداگانه به آیین  جعفری نماز گزارند.

جواب دیگر: «نخست اینکه اهل ایران باید عقاید خود را از سبّ و رَفْض کنار گذاشته و مذهب جعفری را که یکی از مذاهب حقه است، بپذیرند و قضات و علما و شخصیت‌های محترم روم نیز این مذهب را به عنوان پنجمین مذهب به رسمیت بشناسند. دوم اینکه چون در کعبه معظمه، ارکان چهارگانه مسجدالحرام به ائمه و مذاهب چهارگانه تعلق دارد، ائمه مذهب جعفری نیز در رکن شافعی با آن‌ها شریک بوده و پس از آن، به طور جداگانه با امام خود به آیین جعفری نماز گزارند…»

دربارۀ متن فوق فکر کنید و به این سؤالات پاسخ دهید.

۱- هدف نادر از برپایی شورای نجف چه بود؟

جواب: ایجاد وحدت بین مذاهب اسلامی و رفع اختلافات طولانی و کنار نهادن جنگ و دشمنی بین ایران و عثمانی.

جواب دیگر: ایجاد همبستگی میان مذاهب اسلامی و رفع اختلافات طولانی‌مدت، به منظور کنار گذاشتن جنگ و خصومت بین ایران و عثمانی.

۲- به نظر شما آیا این اقدام نادرشاه در آن زمان درست بوده است؟

جواب: هدف نادر مبنی بر لزوم وحدت بین مسلمانان و مذاهب اسلامی در راستای رفع اختلافات با عثمانی سیاست درستی بوده است.

جواب دیگر: هدف نادرشاه در ایجاد وحدت بین مسلمانان و مذاهب اسلامی به منظور رفع اختلافات با عثمانی، سیاستی صحیح و منطقی بوده است.

در پاسخ فعالیت ۳ صفحه ۱۹ تاریخ دوازدهم خواهیم داشت:

فکر کنیم و پاسخ دهیم

به نظر شما، نبود وزیران و مشاوران برجسته در کنار نادرشاه چه آثار و پیامدهای سیاسی داشت؟

جواب: باعث می‌شد موفقیت‌های حکومت او پایدار نباشد و متکی به وجود شخص او باشد. همچنین نظامی‌گری غلبه کند و نابسامانی‌های سیاسی در امور کشور پیش آید، به خصوص آنکه پس از او بر سر جانشینی‌اش خونریزی‌های زیادی روی داد.

جواب دیگر: اینکه شاه همه چیز را به خودش وابسته کرده بود، باعث شد موفقیت‌هایش دوام نیاورد. کشور به جای اینکه ساختار سیاسی محکمی داشته باشد، فقط به شاه تکیه می‌کرد. همین باعث شد ارتش خیلی قدرتمند بشه و کشور دچار آشوب‌های سیاسی بشه. بعد از مرگش هم سر جانشینی‌اش دعوا شد و خونریزی‌های زیادی رخ داد.

در پاسخ فعالیت ۴ صفحه ۲۰ تاریخ دوازدهم خواهیم داشت:

نقشه‌های تاریخی ایران در دوران نادرشاه و عصر زندیه را مقایسه و تفاوت‌های آنان را با ذکر دلیل بیان کنید.

جواب: قلمرو ایران در دورهٔ نادرشاه به دلیل تلاش‌های پیگیر او شامل تمام مناطق دورهٔ حکومت صفوی‌ها می‌شد و گاهی از آن فراتر می‌رفت از جمله تا مناطق آسیای مرکزی و نیز تا مرز‌های هند امتداد یافت. اما در دورهٔ زندیه به دلیل آنکه حاکمان زند تلاش زیادی در یکپارچگی ایران نداشتند قلمرو ایران بیشتر به مناطق مرکزی و جنوبی محدود شده بود و عملاً خاندان‌ها مختلف در شرق، شمال و شمال غرب ایران مستقل بودند. در یک نگاه کلی قلمرو ایران در دورهٔ نادرشاه بسیار گسترده‌تر و یکپارچه‌تر از زمان زندها بود.

جواب دیگر: در دوره حکومت نادرشاه افشار، قلمرو سیاسی ایران به اوج گسترش خود رسید. نادرشاه با تلاش‌های پیگیر و قدرت نظامی خود، توانست بخش‌های وسیعی از سرزمین‌های دوره صفویه را تحت کنترل درآورد و حتی فراتر از آن، به مناطقی چون آسیای مرکزی و تا مرزهای هند نیز دست یابد.

اما پس از مرگ نادرشاه و روی کار آمدن سلسله زندیه، این گستردگی قلمرو ایران کاهش یافت. حاکمان زند تلاش چندانی برای حفظ یکپارچگی سرزمینی ایران نداشتند و قلمرو آنها عمدتاً به مناطق مرکزی و جنوبی محدود شد. در این دوره، خاندان‌های مختلف در شرق، شمال و شمال‌غرب ایران به صورت مستقل عمل می‌کردند.

بنابراین، در مقایسه دوره نادرشاه و زندیه، قلمرو ایران در زمان نادرشاه بسیار گسترده‌تر و یکپارچه‌تر بود. نادرشاه با قدرت نظامی و تلاش‌های خود، ایران را به یکی از قدرت‌های منطقه‌ای مهم آن دوران تبدیل کرد.

در پاسخ فعالیت ۵ صفحه ۲۷ تاریخ دوازدهم خواهیم داشت:

بررسی شواهد

در ژوئیۀ ۱۷۷۷م مستعمره‌نشینان که برای کسب استقلال با انگلستان می‌جنگیدند، اعلامیۀ استقلال ایالات متحده را صادر کردند. در مقدمۀ این اعلامیه آمده است: «ما این حقایق را بدیهی می‌انگاریم که همۀ انسان‌ها برابر آفریده شده‌اند و آفریدگارشان حقوق سلب نشدنی معینی به آنها اعطا کرده است که حق زندگی، آزادی و جست‌وجوی خوشبختی از جملۀ آنهاست …».

با بررسی رفتار غیرانسانی سفیدپوستان آمریکا در قتل چند میلیون سرخ‌پوست که ساکنان اصلی آن سرزمین بودند و نیز بردگان سیاه‌پوست آفریقایی، میزان پایبندی آمریکا به اعلامیۀ استقلال را تجزیه و تحلیل کنید.

جواب: سفید پروستان در ادامهٔ پیشروی به سوی غرب آمریکا به کشتار وسیع سرخ‌ پوستان بومی پرداختند و نیز بردگان سیاه‌ پوست آفریقایی در مزارع و کارگاه‌های آن‌ها هیچ‌گونه حقوق انسانی نداشتند. این گونه رفتارها نشان می‌‌داد اعلامیه حقوق افراد در ابتدا اصلاً رعایت نمی‌شد و وسیله‌ای برای کسب منافع،‌ توجیه سیاست‌های برتری طلبانه سفید پوستان در آمده بود.

جواب دیگر: سفیدپوستان مهاجر اروپایی در ادامه پیشروی به سوی غرب آمریکا، به کشتار گسترده سرخپوستان بومی پرداختند. همچنین بردگان سیاهپوست آفریقایی در مزارع و کارگاه‌های آنها هیچ حقوق انسانی نداشتند و به شدت مورد استثمار قرار می‌گرفتند. این رفتارها نشان می‌داد که اعلامیه حقوق افراد در ابتدا اصلاً رعایت نمی‌شد و بیشتر به عنوان ابزاری برای توجیه سیاست‌های برتری‌طلبانه سفیدپوستان مورد استفاده قرار می‌گرفت. در واقع، اصول برابری و حقوق بشر که در اعلامیه مطرح شده بود، در عمل نادیده گرفته می‌شد و سفیدپوستان به راحتی از آن برای پیشبرد اهداف استعماری و نژادپرستانه خود بهره می‌بردند.

در پاسخ پرسش های نمونه صفحه ۳۱ تاریخ دوازدهم خواهیم داشت:

۱- وضعیت سیاسی و نظامی ایران در دوران افشاریه و زندیه را با عصر صفویه مقایسه کنید.

جواب: ایران در عصر صفوی به دلیل وجود تشکیلات دیوانی مؤثر و نیروی نظامی رزمنده (قزلباش) دارای امنیت و ثبات سیاسی، اقتصادی و نظامی پایدار بود. صفویان در رویارویی با دشمنان خارجی بسیار موفق عمل می‌کردند. شورش‌های داخلی چندانی در ایران وجود نداشت، اما در دوره‌های افشار و زند در کشور به دلیل غلبه تفکر ایلاتی و نبود تشکیلات دیوانی منسجم بی‌ثباتی سیاسی حکمفرما شد. این موجب می‌شد تا موفقیت‌های این حکومت‌ها پایدار نباشد و در هر گوشه از خاک ایران خان‌ها به صورت حکومت محلی مستقل عمل می‌کردند. به صورتی که کشور در حالت تجزیه قرار داشت.

جواب دیگر: ایران در عصر صفوی به دلیل وجود تشکیلات دیوانی مؤثر و نیروی نظامی قوی (قزلباش) از امنیت و ثبات سیاسی، اقتصادی و نظامی پایداری برخوردار بود. صفویان در مقابله با دشمنان خارجی عملکرد موفقی داشتند و شورش‌های داخلی چندانی در کشور وجود نداشت. اما در دوره‌های افشار و زند، به دلیل غلبه تفکر ایلاتی و نبود تشکیلات دیوانی منسجم، بی‌ثباتی سیاسی حاکم شد. این وضعیت باعث می‌شد که موفقیت‌های این حکومت‌ها پایدار نباشد و در نقاط مختلف ایران، خان‌ها به صورت حکومت‌های محلی مستقل عمل کنند، به طوری که کشور در حالت تجزیه قرار می‌گرفت.

۲-  قضاوت خود را دربارۀ شخصیت نادر و نقش او در تاریخ ایران در پنج سطر بیان کنید.

جواب: – نظامی‌گرا بود و استبداد رأی داشت. از این رو حکومت او را می‌توان ارتش سالار نامید که در آن برتری با فرماندهان سپاه بود.
– فردی پرتلاش بود و در پی یافتن خواسته‌های فردی خود و کشور ایران شخصیتی تنبل و تن‌پرور نداشت.
– شخصیتی قوی داشت و در بسیاری از نبرد‌ها تزلزل به خور راه نمی‌داد. متهور و جسور بود و در راه تنبیه دشمنان مردد نبود.
– در پی علاقه به وحدت کشور تمام تلاش خود را به کار گرفت. در زمان‌هایی که کشور ایران پس از سقوط صفویان در حالت تجزیه‌ای خطرناک قرار داشت و روس‌ها و عثمانی‌ها بخش‌های وسیعی از ایران را اشغال کرده بودند، در میانهٔ این آشوب تنها مجاهدات‌ها و تلاش کم‌نظیر نادر توانست کشور و مردم ایران را نجات دهد.

جواب دیگر: – نادرشاه نظامی‌گرا و دارای استبداد رأی بود. به همین دلیل، حکومت او را می‌توان ارتش‌سالار نامید، زیرا در این نظام، برتری با فرماندهان سپاه بود.
– او فردی پرتلاش و کوشا بود که به دنبال تحقق خواسته‌های فردی خود و پیشرفت کشور ایران بود و شخصیتی تنبل و تن‌پرور نداشت.
– نادرشاه دارای شخصیتی قوی بود و در بسیاری از نبردها هرگز دچار تزلزل نمی‌شد. او متهور و جسور بود و در تنبیه دشمنان خود هیچ‌گونه تردیدی نداشت.
– به دلیل علاقه‌اش به وحدت کشور، تمام تلاش خود را به کار گرفت. در زمان‌هایی که ایران پس از سقوط صفویان در وضعیت خطرناک تجزیه قرار داشت و روس‌ها و عثمانی‌ها بخش‌های وسیعی از کشور را اشغال کرده بودند، تنها مجاهدت‌ها و تلاش‌های کم‌نظیر نادر توانست کشور و مردم ایران را نجات دهد.

۳- علل، آثار و نتایج ضعف و ناکارآمدی نظام اداری (دیوان سالاری) ایران در دوران افشاریه و زندیه را توضیح دهید.

جواب: بر اثر ضعف نظام اداری، عناصر ایلی در کشور حاکمیت یافتند، تفکر نظامی‌گری غلبه یافت و به خصوص آنکه بی‌ثباتی‌های سیاسی و آشوب‌های داخلی روی داد و دوام و استقرار سلسله‌های مذکور را با مشکل مواجه ساخت؛ در نتیجه این حکومت‌‌ها اعتبار و قوت سابق را نداشتند.

جواب دیگر: به دلیل ضعف نظام اداری، عناصر ایلی در کشور به حاکمیت رسیدند و تفکر نظامی‌گری غالب شد. این وضعیت به ویژه با بروز بی‌ثباتی‌های سیاسی و آشوب‌های داخلی همراه بود که دوام و استقرار سلسله‌های مذکور را با چالش مواجه کرد. در نتیجه، این حکومت‌ها دیگر اعتبار و قوت سابق خود را نداشتند.

۴- به نظر شما، انقلاب باشکوه انگلستان چه تأثیراتی بر اروپای قرن هیجدهم گذاشت؟

جواب: در این انقلاب منشأ الهی سلطنت نفی شده و پارلمان منشآ قدرت و تعیین‌کنندهٔ اختیارات پادشاه شناخته شد این انقلاب بر افکار ملت‌ها اروپایی بخصوص فرانسوی‌ها تأثیرات زیادی داشت. همچنین باعث افزایش قدرت انگلستان شد که به صورت قدرت برتر اروپا در آمد و توانست فرانسه و اروپا را شکست دهد.

جواب دیگر: در این انقلاب، منشأ الهی سلطنت رد شد و پارلمان به عنوان منبع قدرت و تعیین‌کننده اختیارات پادشاه شناخته شد. این تغییرات تأثیرات زیادی بر افکار ملت‌های اروپایی، به‌ویژه فرانسوی‌ها داشت. همچنین، این انقلاب به افزایش قدرت انگلستان کمک کرد و آن را به عنوان قدرت برتر اروپا معرفی کرد، به طوری که توانست فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی را شکست دهد.

۵- علل اجتماعی – سیاسی، فکری و فرهنگی انقلاب بزرگ فرانسه چه بود؟

جواب: از آنجا که طبقات ممتاز جامعهٔ فرانسه برای دیگر طبقات جامعه به خصوص طبقهٔ متوسط سهمی در ادارهٔ کشور قائل نبود، این طبقات به شدت از وضعیت موجود ناراضی بودند. در این دوران گروهی از روشنفکران با مباحث علمی و ادبی به انتقاد از وضع موجود پرداختند. مانند ولتر، مونتسکیو و ژان‌ژاک روسو. اینها خواستار مبارزه با خرافات، تفکیک قوای سیاسی و رعایت حقوق بشر در فرانسه بودند. دولت فرانسه به دلیل هزینه‌های هنگفتی که در سرزمین آمریکا کرده بود و در پی شکست‌های نظامی از انگلسنتان به ضعف به سر می‌برد. این عوامل جامعهٔ فرانسه را وارد مرحلهٔ انقلابی کرد.

جواب دیگر: از آنجا که طبقات ممتاز جامعه فرانسه برای سایر طبقات، به ویژه طبقه متوسط، سهمی در اداره کشور قائل نبودند، این طبقات به شدت از وضعیت موجود ناراضی بودند. در این دوران، گروهی از روشنفکران با مباحث علمی و ادبی به انتقاد از وضعیت حاکم پرداختند، مانند ولتر، مونتسکیو و ژان‌ژاک روسو. این افراد خواستار مبارزه با خرافات، تفکیک قوای سیاسی و رعایت حقوق بشر در فرانسه بودند. دولت فرانسه به دلیل هزینه‌های هنگفتی که در سرزمین آمریکا کرده بود و همچنین به دنبال شکست‌های نظامی از انگلستان، به ضعف دچار شده بود. این عوامل باعث ورود جامعه فرانسه به مرحله‌ای انقلابی شد.

۶- نقلاب صنعتی چه آثار و پیامدهایی داشت؟

جواب: تغییر مناسبات انسانی، اجتماعی و اقتصادی در اروپا و جهان از جمله الف) توسعهٔ استعمار و غارت‌ کشورهای آسیایی و آفریقایی و ب) افزایش استثمار و بهر‌کشی از کارگران (در داخل اروپا). این انقلاب با وجود افزایش قدرت و رفاه اروپاییان،‌ موجب گسترش بی‌رویهٔ شهرها، سریع جمعیت، به وجود آمدن فاصله‌های طبقاتی، نارضایتی‌های اجتماعی و اقتصادی و آلودگی‌های زیست محیطی شد.

جواب دیگر: تغییرات در مناسبات انسانی، اجتماعی و اقتصادی در اروپا و جهان شامل موارد زیر بود: الف) گسترش استعمار و غارت کشورهای آسیایی و آفریقایی و ب) افزایش استثمار و بهره‌کشی از کارگران در داخل اروپا. این انقلاب، با وجود افزایش قدرت و رفاه در میان اروپاییان، منجر به توسعه بی‌رویه شهرها، رشد سریع جمعیت، ایجاد فاصله‌های طبقاتی، نارضایتی‌های اجتماعی و اقتصادی و آلودگی‌های زیست‌محیطی شد

در پاسخ سوالات متن درس دوم تاریخ دوازدهم خواهیم داشت:

۱- چرا افغان‌ها نتوانستند حاکمیت مقتدر تشکیل دهند؟

جواب:افغان‌ها به دلیل ناتوانی در تسلط بر تمام قلمرو صفوی و ناآشنایی با اصول کشورداری، نتوانستند حاکمیت مقتدری تشکیل دهند

۲- چرا در عصر صفوی بخشی از ایل افشار را به نواحی شمالی کوچاندند؟

جواب: در عصر صفوی، بخشی از این ایل را برای محافظت از مرزهای خراسان در برابر هجوم ازبکان به نواحی شمال آن دیار کوچاندند.

۳- طهماسب پسر شاه سلطان حسین چگونه توانست خراسان را از اشغال افغانها خارج کند؟

جواب: پس از تسلط افغان‌ها بر اصفهان، یکی از پسران شاه سلطان حسین صفوی به نام تهماسب برای گردآوری نیرو و بازگرداندن حکومت صفویان، از پایتخت گریخت. برخی از سرداران و سران ایل‌ها مانند نادر افشار و فتحعلی‌خان قاجار (پدر بزرگ آقامحمدخان) به او پیوستند و در نخستین گام، خراسان را تصرف کردند. پس از کشته شدن فتحعلی خان قاجار، نادر که جنگاوری شجاع و متهور بود، ابتکار عمل را به دست گرفت و فرماندهی سپاه تهماسب را عهده‌دار شد. او طی چندین جنگ افغان‌ها را شکست داد. (مسیر لشکرکشی‌ها و جنگ‌های داخلی و خارجی نادر را روی نقشه بررسی کنید.)

۴- اقدامات نادر افشار را نام ببرید.

جواب: ۱- طی چندین جنگ افغان‌ها را شکست داد.
۲. در چندین جنگ بر ارتش ‘قدرتمند عثمانی پیروز شد و سرزمین اشغال شده ایران را آزاد کرد.
۳- طهماسب دوم را بهانه بی کفایتی از سلطنت خلع کرد.
۴- بزرگان، علما سران ايل‌ها را به شورای دشت مغان فرا خواند و شرایط را برای پذیرفتن سلطنت فراهم کرد.

۵- چرا روزها پیش از برخورد پا نادر نیروهای خود را از ایران بیرون راندند؟

جواب: روس‌ها نیز با مشاهدهٔ توان نظامی نادر و جنگجویانش، پیش از برخورد نظامی، نیروهای خود را از ایران بیرون بردند.

۶- شروط نادر برای يذیرفتن سلطنت چه بود؟

جواب: ۱- موروثی شدن سلطنت در خاندان او؛
۲- حمایت نکردن بزرگان و رؤسای طوایف از خاندان صفوی؛
۳- حل اختلافات مذهبی با دولت عثمانی.

۷- نادر برای حل مشکلات سیاسی و مذهبی با عثمانیان چه اقدامی انجام داد؟

جواب: نادر پس از اینکه به سلطنت رسید، برای حل مشکلات سیاسی و مذهبی، به‌ویژه رفع اختلافات مذهبی با عثمانی، بسیار تلاش کرد. او گاهی با جنگ و زمانی با زبان مصالحه و مذاکره و دادن امتیاز درصدد حل مشکل برمی‌آمد.

۸-چرا تلاش های نادر برای چل مشکلات مذهبی با عثمانیان به نتیجه مطلوب نرسید؟

جواب: به سبب کارشکنی‌های عثمانی و گرفتاری‌های داخلی و خارجی نادر، چندان مطلوب نبود و در این دوره، عامل انسجام بخش مردم ایران، یعنی مذهب شیعه تضعیف گردید.

۹- عاقبت نادر افشار چه شد؟

جواب: نادرشاه افشار سرانجام هنگامی که مشغول سرکوب شورشی در خراسان بود، با توطئهٔ نزدیکان و سردارانش کشته شد.

۱۰- دلایل عدم توفیق نادر پرای اینکه زمینه را برای ثبات، امنیت پایدار، انتقال آرام قدرت و تثبیت حکومت افشاریه پس از خود فراهم آورد چه بود؟

جواب:  اشتغال پیوستهٔ او به جنگ،
مالیات‌های اضافی که از مردم برای تأمین هزینه‌های جنگ گرفته می‌شد.
بدگمانی وی به نزدیکان و بزرگان کشور و برخورد خشن با آنان در سال‌های پایانی حکومت.
توجه نادر به تقویت قوای نظامی و غفلت از دیگر عوامل مؤثر بر پایداری حکومت

۱۱- مدعیان جانشینی نادر چه کسانی بودند؟

جواب:  افرادی از خاندان نادر و سرداران و سران برخی ایل‌ها و طایفه‌ها

۱۲- جانشینان نادر چه کسانی بودند؟

جواب: دو تن از برادرزادگان نادر (عادل شاه و ابراهیم شاه) یکی پس از دیگری به عنوان جانشین او برای مدت کوتاهی مدعی حکومت شدند. سپس نوبت به نوهٔ او (شاهرخ) رسید. وی از قلمرو وسیع نادر، به شهر مشهد بسنده کرد و حکومتش تا زمانی که آقا محمدخان قاجار آن را از میان برداشت (۱۲۱۲ ق)، ادامه یافت.

۱۳- زندیان چگونه به قدرت رسیدند؟

جواب: کریم خان زند – رئیس طایفهٔ زند از طایفه‌های لرُ – از جمله سردارانی بود که پس از کشته شدن نادرشاه، درصدد کسب قدرت برآمد. او تعدادی از رقیبان و مدعیان حکومت را از میان برداشت و با تسلط بر بخش وسیعی از ایران، سلسلهٔ زندیه را تأسیس کرد.

۱۴- چه عاملی موجبات آرامش، رونق و آبادانی قلمرو کریم خان زند به ویژه شیراز را فراهم آورد؟

جواب: کریم خان برخلاف نادر از ادامهٔ لشکرکشی و جنگ برای در اختیار گرفتن سایر مناطق ایران دست کشید و همین امر، موجبات آرامش، رونق و آبادانی قلمرو او به ویژه شیراز پایتخت زندیان را فراهم آورد.

۱۵- پایتخت كریم خان زند کجا بود؟

جواب: شیراز

۱۶- کریم خان زند خودش را چه نامید؟

جواب: وكيل الرعايا

۱۷- برخی از خصوصیات اخلاقی کریم خان زند که از او نام و نشانی نیک در تاریخ به جا گذاشت را نام ببرید.

جواب: بعضی از خصوصیات اخلاقی کریم‌خان مانند مدارا با دشمنان، همدردی با مردم، ساده‌زیستی و رفتار مناسب با اقلیت‌های دینی و مذهبی باعث شده است که نام و نشان نیکی از او در تاریخ ایران به جا بماند.

۱۸- نتایج کشمکش‌ها و رقابتهای جانشینان کریم خان زند چه بود؟

جواب: نتایج این کشمکش‌ها، فروپاشی سیاسی و اقتصادی و آسیب دیدن توان نظامی و اداری کشور بود.

۱۹- آخرین فرمانروای زند چه نام داشت؟

جواب: لطفعلی خان زند

۲۰- علت شکست لطفعلی خان زند و آقا محمد خان قاجار چه بود؟

جواب: به دلیل غرور، اشتباهات نظامی و روی‌گردانی افرادی چون ابراهیم خان کلانتر، از دربارش، از آقامحمدخان قاجار شکست خورد و پس از دستگیری کشته شد. با مرگ لطفعلی خان سلسلهٔ زندیه منقرض شد.

۲۱- چرا مناسبات سیاسی و اقتصادی ایران با جهان خارج در دوران افشاریه و زندیه نسبت به عصر صفوی کاهش چشمگیری داشت؟

جواب: مناسبات سیاسی و اقتصادی ایران با جهان خارج در دوران افشاریه و زندیه به علت درگیری‌های داخلی و بی‌ثباتی سیاسی نسبت به عصر صفوی کاهش چشمگیری یافت.

۲۲- مهمترین مسائل خارجی ایران در دوره افشاریه و زندیه چه بود؟

جواب: مهم‌ترین مسائل خارجی ایران در این دوره، برخوردهای سیاسی  نظامی با همسایگان غربی (عثمانی) و شمالی (روسیه) بود که پیش‌تر دربارهٔ آن سخن گفتیم. اختلافات با زمامداران عثمانی، سرانجام با عقد معاهده‌ای میان دو طرف، منجر به صُلحی شد که تا اواخر حکومت کریم خان که سپاه زندیه بصره را تصرف کرد، دوام آورد.

۲۳- مناسبات سیاسی و اقتصادی مبانی و ارتباطات فرهنگی ایران با کشورهای اروپایی در دوره افشاریه و زندیه چگونه بود؟

جواب: در دوره افشاریه و زندیه، مناسبات سیاسی و اقتصادی و ارتباطات فرهنگی ایران با کشورهای اروپایی چندان رونقی نداشت.

۲۴- چرا نادر جان التون انگلیسی را استخدام کرد؟

جواب: نادر برای انگلیسی‌ها معافیت‌های گمرکی در نظر گرفت و درصدد برآمد از دانش آنان در زمینهٔ تأسیس نیروی دریایی در دریای مازندران و خلیج فارس استفاده کند. به همین منظور، جان‌التون انگلیسی را استخدام کرد.

۲۵- چرا هیئت هایی از انگلیس و فرانسه در دوره کریم خان زند به ایران آمدند؟

جواب: در دورهٔ کریم خان زند هیئت‌هایی از فرانسه و انگلستان برای گرفتن امتیاز و ایجاد مراکز تجاری به ایران آمدند اما چون با او به توافق نرسیدند، گشایشی در روابط صورت نگرفت.

۲۶- چرا سازمان اداری و دیوانی ایران در عصر افشاریه و زندیه اعتبار و قوت سابق را نداشت؟

جواب: سازمان اداری و دیوانی ایران در عصر افشاریه و زندیه تا حدودی به سبب حاکمیت عناصر ایلی، غلبهٔ تفکر نظامیگری، بی‌ثباتی سیاسی و کوتاه بودن دوران استقرار سلسله‌های مذکور، اعتبار و قوت سابق را نداشت.

۲۷- حکومت نادر بر چه اساسی متکى بود؟

جواب: حکومت نادرشاه بر اقتدارگرایی مطلق شاه و تمرکز بر امور نظامی و ارتش متکی بود و نهادهای اداری در عصر حکومت او رونق چندانی نداشتند. نادرشاه در امور اداری و اقتصادی، بیشتر از دوستان و نزدیکانش به عنوان مشاور، استفاده می‌کرد و به وزارت و دیوان سالاری توجهی نداشت. این بی‌توجهی به نظام اداری تا جایی بود که او شهری را به عنوان پایتخت خود انتخاب نکرد.

۲۸- از چه شهرهایی به عنوان پایتخت نادر یاد شده است؟

جواب: در منابع از مشهد و کلات به عنوان پایتخت او یاد شده است ولی این مراکز بیشتر محل گردآوری خزاین و غنایم نادر بوده‌اند.

۲۹- شیوه اداره ایالات و ولایات، شهرها و روستاها در عصر افشاریه و زندیه چگونه بود؟

جواب: شیوهٔ ادارهٔ ایالات، ولایات، شهرها و روستاها در عصر افشاریه و زندیه همانند دورهٔ صفویه بود و صاحب منصبانی با همان عناوین سابق این مراکز را اداره می‌کردند.

۳۰- چرا پس از سقوط صفویان کشاورزی و تجارت ایران دچار ضعف و رکود شدید شد؟

جواب: پس از سقوط صفویان، به علت جنگ‌ها و آشوب‌های داخلی و اشغال بخش‌هایی از نواحی غربی و شمالی ایران توسط عثمانی و روسیه، کشاورزی و تجارت ایران دچار ضعف و رکود شدیدی شد.

۳۱- علت ضعف و رکود شدید کشاورزی، تجارت و نابسامانی های اقتصادی در دوره نادر افشار چه بود؟

جواب: تداوم جنگ‌های داخلی و خارجی در زمان نادرشاه و نیاز تشکیلات نظامی به نیروی رزمنده به کاهش شدید نیروی انسانی در بخش کشاورزی انجامید. همچنین، مالیات‌های سنگینی که از مردم برای تأمین هزینه‌های نظامی گرفته می‌شد، نابسامانی‌های اقتصادی را تشدید کرد.

۳۲- عوامل رونق اقتصادی در دوره کریم خان زند چه بود؟

جواب: آرامش و ثبات سیاسی نسبی، کاهش مالیات‌ها، دربار کم‌تجمل و تلاش کریم خان برای تثبیت قیمت کالاها از جمله عوامل مؤثر در رونق اقتصادی این دوره بود.

۳۳- وضعیت علم، ادبیات و آموزش بعد از سقوط صفویه چگونه بود؟

جواب: در عصر افشار و زند به سبب آشفتگی‌های سیاسی و اجتماعی، علم و آموزش رونق دوران صفویان را نداشت. در پی سقوط صفویه، مدارس و حوزه‌های علمیهٔ اصفهان و شهرهای دیگر تعطیل شدند یا از رونق افتادند. عده‌ای از علما و طلاب که از هجوم افغان‌ها جان سالم به در برده بودند، به عتبات عالیات مهاجرت کردند. با این حال در نتیجهٔ آرامش و ثبات نسبی که در زمان کریم خان زند به‌وجود آمد، فعالیت‌های علمی و آموزشی کمی رونق گرفت و مدرسه‌های جدیدی ساخته شد.

۳۴- چرا فعالیت‌های علمی و آموزشی در دوره کریم خان زند رونق گرفت؟

جواب: در نتیجه آرامش و ثبات نسبی که در زمان كریم خان زند به وجود آمد فعالیت هاى علمی و آموزشی کمى رونق گرفت.

۳۵- چه عاملی موجب تلفیق هنر ایرانی و هندی شد؟

جواب: ورود هنرمندان و صنعتگران هندی پس از فتوحات نادر در هند، موجب تلفیق هنر ایرانی و هندی شد. 

۳۶- چه عواملی موجب رونق هنر و معماری در زمان کریم خان زند شد؟

جواب: مدارا و احترام کریم خان نسبت به هنرمندان و علما نیز موجب رونق هنر و معماری در زمان او شد.

۳۷- وضعیت معماری در دوره افشاریه و زندیه چگونه بود؟

جواب: در دوره نادر شهر اصفهان بازسازی شد و در منطقه کلات که محل نگهداری خزاین نادر بود، بناهای باشکوهی مانند کاخ خورشید ساخته شد. کریم‌خان زند علاقه زیادی به ساختن بناهای باشکوه داشت. ساخت مجموعهٔ مسجد و بازار و حمام وکیل، ارگ کریم‌خانی و بازسازی آرامگاه حافظ، سعدی و باغ دلگشا، گوشه‌ای از اقدامات عمرانی او در شیراز است. در دورهٔ زند نوعی از بناها با کاربرد تفریحی گسترش یافت که به کلاه فرنگی معروف بود و آن بنایی کوچک و گاهی تزیینی بود که در وسط باغ‌ها یا تفریحگاه‌ها ساخته می‌شد.

۳۸- وضعیت نقاشی و نگارگری در عصر کریم خان زند چگونه بود؟

جواب: در نقاشی و نگارگری، به‌ویژه در عصر کریم خان زند، تحولی بزرگ به‌وجود آمد و نقاشان به تدریج هنر خود را با معیارهای هنری اروپا تطبیق دادند. مکتب نقاشی شیراز که در دوره مغولان شکل گرفته بود، در زمان زندیه به اوج رونق و زیبایی رسید و نقاشان برجسته‌ای مانند محمدصادق، اشرف و میرزا بابا آثار زیبایی آفریدند.

۳۹- وضعیت دوگانه متضاد دو سوی عالم در سده های هفدهم تا نوزدهم میلادی چگونه بود؟

جواب: سده‌های هفدهم تا نوزدهم میلادی دو سوی عالم وضعیت دوگانهٔ متضادی داشت؛ در جانب شرق سه حکومت مسلمان یعنی ایران، عثمانی و گورکانیان هند دوران ضعف خود را سپری می‌کردند و در جانب غرب، امپراتوری‌ها و دولت‌های روسیه، فرانسه و انگلستان در مسیر قدرت و شکوفایی قرار داشتند.

۴۰- چه عواملی موجب ضعف و زوال امپراتوری عثمانی شده بود؟

جواب: هم زمان با روی کار آمدن افشارها مجموعه عوامل مختلف داخلی و همچنین نفوذ و مداخله قدرت‌های استعماری، موجب ضعف و زوال عثمانی شد.

۴۱- چرا کشور های اروپایی به ویژه انگلستان، روسیه، فرانسه و اتریش در عثمانی مداخله می کردند؟

جواب: کشورهای اروپایی به ویژه انگلستان، روسیه، فرانسه و اتریش به بهانه دفاع از حقوق اقلیت‌ها در امور داخلی عثمانی مداخله می‌کردند، ولی در واقع به دنبال گسترش مستعمرات و تأمین منافع اقتصادی و سیاسی خود در این امپراتوری وسیع بودند. در نتیجه این دخالت ها، اروپایی‌ها توانستند به تدریج بخش‌هایی از قلمرو عثمانی را تصاحب کنند و بر ضعف دولت آن بیفزایند.

۴۲- موسس دولت گورکانیان هند چه کسی بود؟ و این حکومت چه نقش مهمی در هندوستان داشت؟

جواب: حکومت گورکانیان هند یا مغولان کبیر را محمد بابر، نواده تیمور گورکانی، تأسیس کرد (۹۳۲ ق/ ۱۵۲۶م). او بر بخش بزرگی از هندوستان حکومت می‌کرد و حکومتش نقش مهمی در گسترش اسلام و زبان فارسی در هندوستان داشت.

۴۳- از عوامل اصلی ضعف و انحطاط دولت گورکانیان هند چه بود؟

جواب: اختلاف و دشمنی میان هندوها و مسلمانان، سوء مدیریت و ضعف شاهان، دسته‌بندی و توطئه‌های درباریان و ورود استعمارگران به این سرزمین از عوامل اصلی ضعف و انحطاط گورکانیان هند بود.

۴۴- نخستین استعمارگران که به هند وارد شدند کدام کشورها بودند؟

جواب: پرتغالی‌ها و اسپانیایی‌ها نخستین استعمارگرانی بودند که به هند وارد شدند. دولت گورکانی به اروپاییان امتیازات تجاری و گمرکی قابل توجهی داد. در سده ۱۸م، دولت‌های فرانسه، هلند و انگلستان نیز وارد هندوستان شدند و با تأسیس شرکت‌های بزرگ تجاری با نام کمپانی هند شرقی فعالیت‌های استعماری خود را گسترش دادند.

۴۵- استعمارگران اروپایی چگونه توانستند بخش هایی از سرزمین هند را تصرف کنند؟

جواب: استعمارگران اروپایی به تدریج با دامن زدن به اختلافات دینی و قومی در هند، بخش‌هایی از آن سرزمین را تصرف کردند.

۴۶- انگلیسی‌ها برای حفظ سلطه خودشان در هندوستان چه اقداماتی انجام دادند؟

جواب: انگلیسی‌ها با غارت سرزمین ثروتمند هند قدرت خود را در جهان توسعه دادند و برای حفظ سلطهٔ خویش، اقدام به دست‌اندازی بر سرزمین‌های مجاور و مداخله در امور کشورهای همسایهٔ هند از جمله ایران کردند.

۴۷- دولت انگلستان چگونه رسما هند راجرز قلمرو خودش اعلام کرد؟

جواب: در سال ۱۸۵۷م پس از سرکوب شورش سربازان هندی، دولت انگلستان رسماً هند را جزئی از قلمرو خویش اعلام کرد و ملکهٔ انگلستان به امپراتریس هند و بریتانیا ملقب شد.

۴۸- ظهور انقلاب صنعتی چه تحولات مهمی در پی داشت؟

جواب: ظهور انقلاب صنعتی نیز تحولات مهمی در پی‌داشت که شتاب گرفتن و گسترش استعمار از جمله آنها بود.

۴۹- انقلاب باشکوه در انگلستان چه بود و بزرگترین دستاورد آن چه بود؟

جواب: پس از مرگ کرامول، مجلس و نظام سلطنت دوباره احیا شدند، اما پادشاه انگلستان، به مجلس توجهی نداشت. از این‌رو، بار دیگر با یکدیگر ستیز کردند تا اینکه مجلس پیروز شد (۱۶۸۸م). این اتفاق در تاریخ انگلستان به انقلاب با شکوه شهرت دارد. یکی از پیامدهای این انقلاب این بود که منشأ الهی سلطنت نفی و مجلس منشأ قدرت و تعیین کننده اختیارات پادشاه شناخته شد.

۵۰- انگلستان در زمان چه کسی به قدرت اول جهان تبدیل شد؟

جواب: این کشور به‌ویژه در دوران حکومت طولانیِ ملکه ویکتوریا به قدرت اول جهان تبدیل شد و به بخش‌های بزرگی از آفریقا، آسیا، اقیانوسیه و آمریکای شمالی دست یافت.

۵۱- چرا میان انگلستان با ایالات متحده آمریکا جنگ در گرفت و نتیجه آن چه شد؟

جواب: در نتیجهٔ وضع قوانین سخت توسط دولت انگلیس و تمایل اشراف آمریکایی به بیرون راندن رقیب و تحریکات فرانسویان، مردم این سرزمین برای رسیدن به استقلال وارد جنگ طولانی با انگلستان شدند (۱۷۷۵م). این جنگ سرانجام با پیروزی مستعمره‌نشینان و استقلال آمریکا به پایان رسید (۱۷۸۳م) و جورج واشینگتن به عنوان نخستین رئیس جمهور این کشور انتخاب شد (۱۷۸۹م).

۵۲- نخستین رئیس جمهور آمریکا چه کسی بود؟

جواب: جرج واشینگتن

۵۳- ايالات متحده آمریکا چگونه سرزمین های وسیعی را تصرف کردند؟

جواب: دولت آمریکا پس از استقلال این کشور با پیشروی به سوی غرب و کشتار وسیع سرخ پوستان که ساکنان و صاحبان صدها سالهٔ اصلی آمریکا بودند، سرزمین‌های وسیعی را تصاحب کرد. در جنوب هم، با اشغال سرزمین پهناوری از مکزیک، بزرگ‌ترین ایالت‌های جنوبی و جنوب غربی مانند کالیفرنیا و تگزاس را به ایالات خود افزود.

۵۴- دولت ایالات متحده آمریکا چگونه اقتصاد خود را توسعه بخشید؟

جواب: این دولت همچنین با بهره‌گیری از نیروی کار بردگان آفریقایی اقتصاد خود را توسعه بخشید و در پایان سده 19م به پیشرفت‌های وسیع سیاسی، اقتصادی و صنعتی دست یافت و به رقیبی برای کشورهای استعمارگر اروپایی تبدیل شد.

۵۵- علت ورشکستگی اقتصادی فرانسه و ضعف سیاسی و نظامی در قرن ۱۸م چه بود؟

جواب: کشور فرانسه در قرن ۱۸م به سبب شکست نظامی از انگلستان و صَرف منابع مالی هنگفت در سرزمین آمریکا برای عقب نماندن از مسابقهٔ استعماری به راه افتاده، با ورشکستگی اقتصادی و ضعف سیاسی و نظامی روبه‌رو شد.

۵۶- سه طبقه اجتماعی فرانسه در قرن ۱۸م را نام ببرید و درباره آنها توضیح دهید.

جواب: الف) طبقهٔ ممتاز شامل اشراف و زمین‌داران بزرگ که علاوه بر داشتن امتیازات بسیار، از پرداخت مالیات معاف بودند.
ب) طبقهٔ متوسط که اغلب تحصیل کرده بودند و مشاغلی همچون وکالت، نویسندگی، طبابت، روزنامه‌نگاری و تجارت داشتند. آنها از اینکه طبقهٔ ممتاز برایشان امتیازی قائل نبود، به شدت ناراضی بودند.
پ) طبقهٔ فقیر جامعه که در این زمان جمعیت بسیار زیادی بودند و بار اصلی مالیات‌ها و خدمات نظامی بر دوش آنان بود. اینان حکومت لویی شانزدهم، پادشاه فرانسه و طبقهٔ ممتاز را عامل سیه‌روزی خود می‌دانستند.

۵۷- سه تن از روشنفکران معروف فرانسه که به اصحاب دایرة المعارف شهرت داشتند را با ذکر نظراتشان بیان کنید.

جواب: ولتر، مونتسکیو و روسو سه تن از مشهورترین روشنفکران فرانسه در این دوره بودند. ولتر از اطاعت انسان از عقل مادی و مبارزه با خرافات سخن می‌گفت. مونتسکیو از تفکیک قوای سیاسی و حقوق بشر دفاع می‌کرد. روسو نیز بر اهمیت انتخابات تأکید می‌کرد و تشکیل حکومت را حاصل قراردادی اجتماعی می‌دانست.

۵۸-چه عاملی آتش خشم مردم فرانسه را شعله ور ساخت؟

جواب: غفلت لویی شانزدهم از احوال مردم از یک‌سو و تجملات و ولخرجی‌های او و درباریان از سوی دیگر آتش خشم مردم را شعله‌ور ساخت.

۵۹- مردم فرانسه با چه اقدامیی انقلاب خود را آغاز کردند؟ و پیامد انقلاب آنها چه بود؟

جواب: در ۱۴ ژوئیهٔ ۱۷۸۹ مردم اغلب بینوا و خشمگین پاریس با حمله به زندان باستیل انقلاب خود را آغاز کردند. انقلابیون سرانجام لویی شانزدهم، پادشاه مستبد فرانسه را وادار به امضای قانون اساسی جدید و پذیرش نظام مشروطهٔ سلطنتی کردند. مدتی بعد، انقلابیون تندرو پادشاه را عزل و نظام جمهوری را برقرار نمودند. آنان سپس لویی و همسرش، ماری آنتوانت را اعدام کردند.

۶۰- علت جنگ دولت های اروپایی با فرانسه بعد از انقلاب چه بود؟

جواب: اعدام این دو و بسیاری از مخالفان با گیوتین و همچنین افکار و شعارهای آزادی خواهانهٔ انقلابیون موجب ترس و خشم دولت‌ها در کشورهای اروپایی شد. در نتیجه، آنها با فرانسه وارد جنگ شدند.

۶۱- فرماندهی ارتش فرانسه در جنگ با دولت های اروپایی به عهده چه کسی بود؟

جواب: طی این جنگ‌ها یکی از فرماندهان ارتش فرانسه به نام ناپلئون بناپارت با پیروزی‌های درخشانی که به‌دست آورد، به شهرت رسید.

۶۲- ناپلئون چگونه در فرانسه به قدرت رسید و به عنوان امپراتور انتخاب شد؟

جواب: و با اجرای یک کودتا به قدرت دست یافت (۱۷۹۹م) و سپس به عنوان امپراتور فرانسه انتخاب شد.

۶۳- انقلاب صنعتی چگونه و از کدام کشور آغاز شد؟

جواب: این انقلاب با اختراع و تکمیل ماشین بخار در انگلستان آغاز گردید.

۶۴- چه عواملی به شکل گیری انقلاب صنعتی کمک کرد؟

جواب: سرازیر شدن ثروت افسانه‌ای سرزمین‌های استعمار شده‌ای مانند هند و آمریکا (قبل از قرن ۱۸) و همچنین نظام گسترده برده‌داری و تجارت پرسود آن نیز، به شکل‌گیری انقلاب صنعتی کمک کرد.

۶۵- نخستین تحول صنعتی در چه چیزی صورت گرفت؟

جواب: نخستین تحول صنعتی در نساجی و پارچه بافی صورت گرفت. سپس، این انقلاب در کشاورزی، حمل و نقل و دیگر بخش‌های تولید نیز رخ داد و در نتیجهٔ آن، تولیدات صنعتی افزایش قابل توجهی یافت.

۶۶- در نتیجه انقلاب صنعتی کشورهای اروپایی به چه چیزهایی نیاز داشتند؟

جواب: در نتیجه صنعتی شدن، کشورهای اروپایی به مواد اولیه، نیروی کار ارزان، بازار فروش محصولات، سرمایهٔ مادی فراوان و حمایت دولت‌ها نیاز پیدا کردند. این امر دو پیامد مهم داشت:

۶۷- دو پدیده اقتصادی و اجتماعی مهم انقلاب صنعتی را نام ببرید.

جواب: الف) گسترش استعمار و غارت کشورهای آسیایی و آفریقایی،
ب) افزایش استثمار و بهره‌کشی از کارگران (در داخل اروپا).

۶۸- مزیت انقلاب صنعتی چه بود؟

جواب: انقلاب صنعتی اگرچه موجب قدرت و رفاه بیشتر اروپاییان شد،

۶۹- مسائل و مشکلات انقلاب صنعتی چه بود؟

جواب: مسائل و مشکلات بزرگی همچون گسترش بی‌رویهٔ شهرها، رشد سریع جمعیت، به‌وجود آمدن فاصلهٔ طبقاتی، نارضایتی‌های اجتماعی و اقتصادی و آلودگی‌های زیست محیطی به وجود آورد.

۷۰- سیاست و اقدام های چه کسی روسیه را متحول کرد در مسیر توسعه طلبی سپاسی و نظامی قرار دادی؟

جواب: سیاست و اقدام های پتر کبیر

۷۱- پتر کبیر چگونه روسیه را به قدرتی بزرگ تبدیل کرد؟

جواب: او با استخدام کارشناسان اروپایی، تأسیس مدارس و دانشگاه‌های جدید و تقویت ارتش به‌ویژه نیروی دریایی، این کشور را وارد مسابقه استعمار کرد.

۷۲- برنامه مهم پتر کبیر برای قدرتمند شدن روسیه چه بود؟

جواب: یکی از برنامه‌های پتر برای قدرتمندشدن روسیه، گسترش سرزمین روسیه و دستیابی به دریاهای آزاد برای کسب منافع تجاری و سیاسی بود.

۷۳- جانشینان پتر کبیر برای دستیابی به برنامه های او چه اقداماتی انجام دادند؟

جواب: روس ها در نواحی شرقی اروپا، حوزه ی دریاهای بالتیک، سیاه و خزر اقدامات نظامی وصیعی انجام دادند.

۷۴- پتر کبیر برای کسب منافع تجاری و سیاسی چه برنامه هایی در پیش گرفت؟

جواب: گسترش سرزمین روسیه و دستیابی به دریاهای آزاد.

۷۵- برنامه های پتر برای قدرتمند شدن روسیه؛ گسترش سرزمین روسیه و دستیابی به دریاهای آزاد برای چه بود؟

جواب: برای کسب منافع تجاری و سیاسی بود.

۷۶- چه کسی در قرن ۱۷م. روسیه را متحول کرد و در مسیر پیشرفت و توسعه طلبی سیاسی و نظامی قرار داد؟

جواب: پتر کبیر

۷۷- انقلاب صنعتی چه آثار و پیامدهایی داشت؟

جواب: گسترش بی رویه شهرها، رشد سریع جمعیت، به وجود آمدن فاصله ی طبقاتی، نارضایتی های اجتماعی و اقتصادی و آلودگی های زیست محیطی به وجود آورد.

۷۸- انقلاب صنعتی موجب ظهور و توسعه دو پدیده اقتصادی – اجتماعی شد ، آن‌ها را بنویسید؟

جواب: ۱- توسعه‌ی استعمار و غارت کشورهای آسیایی و آفریقایی
۲- افزایش استثمار و بهره کشی از کارگران در داخل اروپا

۷۹- انقلابیون فرانسه چه اقداماتی انجام دادند؟

جواب: انقلابیون سرانجام لویی شانزدهم پادشاه مستبد فرانسه را وادار به امضای قانون اساسی جدید و پذیرش نظام مشروطه ی سلطنتی کردند.

۸۰- چه عواملی در زمان لوئی شانزدهم خشم مردم را شعله‌ورتر ساخت؟

جواب: غفلت لویی شانزدهم از احوال مردم و تجملات و ولخرجی های او و درباریان.

۸۱- انقلاب فرانسه چگونه آغاز شد؟

جواب: در ۱۴ ژوئیه ۱۷۸۹ مردم غالبا بینوا و خشمگین پاریس با حمله به زندان باستیل انقلاب خویش را آغاز کردند.

۸۲- مشهورترین روشنفکران فرانسه در قرن ۱۸م. چه کسانی بودند؟

جواب: ولتر، مونتسکیو و روسو.

۸۳- در کشور فرانسه تحت تأثیر چه عاملی فلاسفه و روشنفکران که اندیشه های آنان مردم را به سوی انقلاب رهنمون ساخت، ظهور یافتند؟

جواب: عصر روشنگری ارویا.

۸۴- چه عاملی نقش بزرگی در پیدایش انقلاب فرانسه داشت؟

جواب: تحولات فکری

۸۵- اکثریت جامعه‌ی فرانسه را کدام طبقه تشکیل می دادند و چه ویژگی داشتند؟

جواب: طبقه‌ی فقیر و بار اصلی مالیات و خدمات نظامی بر دوش آنان بود. اینان حکومت لویی شانزدهم پادشاه فرانسه و طبقه ی ممتاز را عامل سیه روزی خود می دانستند.

۸۶- طبقات اجتماعی جامعه ی فرانسه در قرن ۱۸م را نام ببرید؟

جواب: ۱- طبقه ی ممتاز
۲- طبقه‌ی متوسط
۳- طبقه‌ی فقیر

۸۷- چرا کشور فرانسه در قرن ۱۸م. با ورشکستگی اقتصادی و نظامی روبه رو گردید؟

جواب: به دلیل شکست نظامی از انگلستان و صرف منابع مالی هنگفت در سرزمین آمریکا

۸۸- آمریکایی ها چگونه در طی سده های ۱۹م توانستند به پیشرفت های وسیع سیاسی، اقتصادی و صنعتی دست یابند؟

جواب: با بهره گیری از نیروی کار بردگان آفریقایی اقتصاد خود را توسعه بخشید.

۸۹- آمریکایی ها پس از استقلال دست به چه اقداماتی زدند؟

جواب: با پیشروی به سوی غرب و کشتار وسیع سرخپوستان، که ساکنین اصلی این سرزمین بودند، به تصاحب سرزمین های وسیع آنان پرداخت.

۹۰- رهبر استقلال طلبان آمریکا چه کسی بود؟

جواب: جورج واشینگتن.

در این بخش، مروری بر جواب صفحه ۱۶ تا ۳۱ تاریخ دوازدهم انسانی انجام داده شد. با اضافه کردن عبارت “حاشیه نیوز” در آخر جستجوهای درسی خود در گوگل، به بهترین پاسخ ها دسترسی خواهید داشت. لطفاً به خاطر داشته باشید که ابتدا سعی کنید پاسخ سوالات را خودتان بیابید و سپس برای بررسی صحت آن به این پاسخ ها مراجعه کنید. اگر سوالی دارید، آن را در قسمت دیدگاه بپرسید تا معلمان و کارشناسان ما به آن پاسخ دهند.