جواب تمرین های فصل یازدهم صفحه ۹۸ تا ۱۰۳ علوم تجربی هشتم ؛ کانی ها
جواب صفحه ۹۸ و ۹۹ و ۱۰۰ و ۱۰۱ و ۱۰۲ و ۱۰۳ علوم تجربی هشتم که مربوط به سوال های فصل یازدهم کانی ها است را در حاشیه نیوز برای شما دانش آموز فعال و کوشا آماده شده است. در این قسمت به حل گام به گام پاسخ سوالات گفت و گو کنید و فعالیت و اطلاعات جمع آوری کنید صفحه ۹۸ و ۹۹ و ۱۰۰ و ۱۰۱ و ۱۰۲ و ۱۰۳ علوم تجربی هشتم می‌پردازیم.
جواب صفحه ۹۸ تا ۱۰۳ علوم هشتم
در پاسخ گفت و گو کنید صفحه ۹۸ علوم هشتم خواهیم داشت:
در شکل زیر دو کانی را مشاهده می‌کنید. درباره کاربرد هر یک از این کانی‌ها در زندگی گفت‌وگو کنید.
الف- کانی طلا: ۱- جواهرسازی و تهیه زیورآلات و سکه ۲- پشتوانه پولی کشورها ۳- ساخت لوازم پزشکی ۴- ساخت قطعات الکترونیکی و …
ب- کانی گرافیت: ۱- کاهنده سرعت نوترون ها در رآکتور اتمی ۲- کاهنده اصطکاک در صنایع سنگین ۳- ساخت مداد ۴- ساخت پیل الکتریکی و زغال دینام و برای کاهش اصطکاک در بعضی ماشین ها استفاده می شود.
در پاسخ اطلاعات جمع آوری کنید صفحه ۹۹ علوم هشتم خواهیم داشت:
۱- در استان محل سکونت شما چه معادنی وجود دارد و کدام مواد ارزشمند از آنها استخراج می شود؟ در این باره اطلاعاتی جمع آوری و نتیجه را به کلاس گزارش کنید.
جواب: با توجه به متفاوت بودن محل سکونت، معادن مهم ایران را در جدول زیر آورده ایم.
| نام استان | نام معدن | نام کانسنگ‌ها |
|---|---|---|
| کرمان | گل گهر و سرچشمه | هماتیت (سنگ آهن)، ماگنتیت، کویریت (مس) |
| یزد | معدن سنگ‌آهن چغارت | سنگ‌آهن |
| زنجان | انگوران | گالن (سرب) |
| اصفهان | موته | طلا |
| تهران | رودشهر، پونه زار، ساران | ژیپس (گچ)، باریت، زغال سنگ |
| خراسان رضوی | نیشابور | فیروزه |
| کرمان | معدن مس سونگون ورزقان | کانسنگ مس |
در پاسخ فعالیت صفحه ۱۰۰ علوم هشتم خواهیم داشت:
کانی بسازید
۱- در یک لیوان آب، مقداری نمک خوراکی بریزید و آن را به هم بزنید. این کار را تا زمانی ادامه دهید که محلول فراسیر شده (فوق اشباع) آب نمک تشکیل شود؛ یعنی دیگر نمک در آب حل نشود.
۲- چند قطره از محلول فراسیر شده را روی یک مقوای سیاه رنگ بچکانید. مدتی صبر کنید تا آب آن تبخیر شود. آنگاه کانی نمک خوراکی (هالیت) را می توانید با چشم ببینید.
جواب: مقداری نمک را درون یک لیوان ریختیم و با قاشق خوب به هم زدیم و دوبار نمک اضافه کردیم و به هم زدیم. این کار را همچنان ادامه دادیم تا دیگر نمک در آب حل نشود در این حالت محلول سیر شده نمک داریم. سپس محلول را حرارت دادیم تا بلور نمک ظاهر شود چنین محلولی فرا سیر شده است. چند قطره از این محلول را روی سطحی ریختیم و پس از مدتی بر روی سطح بلور های نمک ظاهر شدند.
در پاسخ اطلاعات جمع آوری کنید صفحه ۱۰۱ علوم هشتم خواهیم داشت:
با مراجعه به اینترنت و منابع معتبر درباره سایر روش های تشکیل کانی ها اطلاعات جمع آوری، و نتیجه را به صورت پرده‌نگار به کلاس ارائه کنید.
جواب: در طبیعت حدود ۳۰۰۰ نوع کانى پیدا مى‌شود این کانی ها از نظر ترکیب، شکل ظاهرى، رنگ، اندازه و… بسیار تفاوت دارند. مهم ترین علت تفاوت کانی ها، چگونگى تشکیل آنها است. برخی از کانی‌ها از انجماد مواد مذاب به وجود می‌آیند.
مانند کانی هایی که از سرد شدن مواد مذاب آتشفشانی در درون پوسته زمین و یا در سطح آن سرد می شوند. مانند فلدسپات و کوارتز و میکا برخی از کانی‌ها از سرد شدن بخارها در سطح یا شکاف‌هاى موجود در سنگ‌ها به وجود مى‌آیند.
بعضی از کانی‌ها نیز از تبخیر محلول‌هایى که به حد اشباع رسیده‌اند به وجود مى‌آیند مانند هالیت و ژیپس برخی هم مانند کلسیت در اثر واکنش های پیچیده شیمیایی حاصل می شوند. همچنین بعضی از کانی‌ها مانند الماس از فشار و دمای زیاد درون سایر کانی‌ها تشکیل می‌شوند.
جواب دیگر: کانی‌ها به روش‌های مختلفی در طبیعت تشکیل می‌شوند. در اینجا به چند روش متداول تشکیل کانی‌ها می‌پردازیم:
- تشکیل از ماگما
- زمانی که ماگما (مواد مذاب درون زمین) سرد می‌شود، کانی‌های مختلفی تشکیل می‌شوند. هر چه ماگما آهسته‌تر سرد شود، بلورهای کانی بزرگ‌تر می‌شوند. این نوع کانی‌ها در سنگ‌های آذرین مانند گرانیت یافت می‌شوند.
- تبخیر محلول‌های آبی
- کانی‌ها گاهی در اثر تبخیر آب دریاها یا دریاچه‌ها تشکیل می‌شوند. وقتی آب تبخیر می‌شود، مواد معدنی محلول در آن، به صورت بلورهای کانی رسوب می‌کنند. نمک طعام و ژیپس نمونه‌هایی از این کانی‌ها هستند.
- فشار و دما در اعماق زمین (دگرگونی)
- برخی کانی‌ها در اثر فشار و دمای بالا در اعماق زمین تغییر شکل می‌دهند و به کانی‌های جدیدی تبدیل می‌شوند. این فرآیند دگرگونی نام دارد و باعث تشکیل کانی‌هایی مانند گرافیت و الماس می‌شود.
- تغییر شیمیایی در سطح زمین
- در سطح زمین، فرسایش و تغییرات شیمیایی می‌تواند باعث تشکیل کانی‌های جدید شود. برای مثال، کانی بوکسیت (ماده اصلی آلومینیوم) در اثر این تغییرات به وجود می‌آید.
- رسوب‌گذاری در محیط‌های آبی
- در برخی دریاها و دریاچه‌ها، مواد معدنی در آب حل شده و به مرور زمان به صورت رسوبات کانی در کف دریاها ته‌نشین می‌شوند، مانند سنگ آهک و دولومیت.
جمع‌بندی برای ارائه در کلاس:
کانی‌ها به روش‌های مختلفی مانند سرد شدن ماگما، تبخیر محلول‌ها، دگرگونی، تغییرات شیمیایی سطحی، و رسوب‌گذاری تشکیل می‌شوند.
- هر روش کانی‌های خاصی را ایجاد می‌کند که ویژگی‌های مخصوص به خود دارند.
این توضیحات را به صورت پرده‌نگار (اسلاید) آماده کنید و با تصاویر برای هر روش، آن را به کلاس ارائه دهید.
در پاسخ اطلاعات جمع آوری کنید صفحه ۱۰۲ علوم هشتم خواهیم داشت:
درباره کاربردهای پنبه نسوز، خطرهای آن و راه‌های جلوگیری یا کاهش این خطرها، اطلاعات جمع‌آوری، و نتیجه را به صورت پرده‌نگار به کلاس گزارش کنید.
جواب: کاربردهای پنبه نسوز: سیمان‌سازی – عایق اسکلت بندی فولادی ساختمان‌ها – لوله‌ها و قطعات مرتبط – قطعات خودروسازی – صنایع پارچه‌ای – انواع کاشی‌های آکوستیک (عمدتا قهوه‌ای) – ساخت بیشتر مواد نسوز مانند لباس‌های نسوز – ساخت کاغذ‌های آزبستی برای پوشش لوله‌های الکتریکی و …
خطرهای پنبه نسوز: آزبست یا پنبه نسوز باعث سرطان ریه، تخمدان و حنجره است و تصور می شود که عامل بیماری های دیگری مانند سرطان معده و روده باشد. پس از استنشاق، الیاف آزبست ممکن است در بدن باقی بماند و باعث سرطان شود. نوعی بیماری تحریک‌کننده تدریجی که ریه‌ها را درگیر می‌کند.
راه‌های جلوگیری یا کاهش خطرها: جایگزینی آن با مواد کم خطر مانند پشم شیشه، مرطوب کردن مواد دارای آزبست یا پنبه نسوز هنگام بریدن، سوراخ کردن، انتقال ذرات و گرد غبار حاصل از آزبست به محیط بسته، بهتر است با رعایت مراقبت‌های لازم، مواد دارای این ماده را مرطوب نگه دارید و …
در پاسخ اطلاعات جمع آوری کنید صفحه ۱۰۳ علوم هشتم خواهیم داشت:
درباره دلیل نام گذاری سایر کانی های ملی، اطلاعات جمع آوری، و نتیجه را به صورت روزنامه دیواری ارائه کنید.
جواب: کانی خونیت: این کانی در سال ۱۹۷۰ میلادی در معدن قدیمی خونی واقع در شمال شرقی انارک کشف شد و نام این معدن را بر آن نهادند. چگالی آن ۵/۹ گرم بر سانتی متر مکعب است و این کانی رنگ زرد دارد و مشابه کانی ایرانیت است.
کانی تالمسیت: این کانی در سال ۱۹۶۰ میلادی در معدن قدیمی «تالمسی» در مجاورت دهی به همین نام در بخش انارک کشف شد و نام این معدن را بر آن گذاشتند. این کانی خصیت فلورسانس دارد و رنگ آن بی رنگ تا سبز است.
کانی انارکیت: این کانی در سال ۱۹۷۲، در بخش انارک کشف شد و نام کانی از انارک (نام یکی از بخش های شهر نایین) نام گذاری شد. رنگ این کانی سبز است.
کانی خادمیت: این کانی در ۱۹۳۷ میلادی در ساغند یزد کشف شد و به افتخار مهندس نصر الله خادم رئیس وقت سازمان زمین شناسی کشور نامگذاری شد.
کانی بیرونیت: سیلیکات کلسیم آبدار، این کانی در سال ۱۹۵۷ میلادی کشف شد و به افتخار ابوریحان بیرونی نامگذاری شد.
کانی ایرانیت: کرومات سرب آبدار. این کانی در سال ۱۹۶۳ میلادی در یکی از معادن قدیمی در شمال انارک کشف شد.
کانی آوسینیت: اکسید تالیم و آهن که در سال ۱۹۵۸ میلادی کشف شد و به افتخار ابن سینا نامگذاری شد. ابن سینا اولین طبقه بندی کانی را در کتاب شفا آورده است.
در این بخش، مروری بر جواب صفحه ۹۸ تا ۱۰۳ علوم تجربی هشتم انجام داده شد. با اضافه کردن عبارت “حاشیه نیوز” در آخر جستجوهای درسی خود در گوگل، به بهترین پاسخ ها دسترسی خواهید داشت. لطفاً به خاطر داشته باشید که ابتدا سعی کنید پاسخ سوالات را خودتان بیابید و سپس برای بررسی صحت آن به این پاسخ ها مراجعه کنید. اگر سوالی دارید، آن را در قسمت دیدگاه بپرسید تا معلمان و کارشناسان ما به آن پاسخ دهند.
