جواب تمرین های فصل هشتم صفحه ۶۵ تا ۷۵ علوم تجربی هشتم ؛ تولید مثل در جانداران
جواب صفحه ۶۵ و ۶۶ و ۶۷ و ۶۸ و ۶۹ و ۷۰ و ۷۱ و ۷۲ و ۷۳ و ۷۴ و ۷۵ علوم تجربی هشتم که مربوط به سوال های فصل هشتم تولید مثل در جانداران است را در حاشیه نیوز برای شما دانش آموز فعال و کوشا آماده شده است. در این قسمت به حل گام به گام پاسخ سوالات متن و گفت و گو کنید و اطلاعات جمع آوری کنید و فعالیت صفحه ۶۵ و ۶۶ و ۶۷ و ۶۸ و ۶۹ و ۷۰ و ۷۱ و ۷۲ و ۷۳ و ۷۴ و ۷۵ علوم تجربی هشتم می‌پردازیم.
جواب صفحه ۶۵ تا ۷۵ علوم هشتم
در پاسخ سوال متن صفحه ۶۵ علوم هشتم خواهیم داشت:
چه ویژگی‌ای در جانداران هست که سبب می‌شود، جمعیت یک نوع از آنها زیاد شود؟
جواب: تولید مثل
اگر افراد یک نوع جانور نتوانند تولید مثل کنند، چه اتفاقی می‌افتد؟
جواب: نسل آن جانور منقرض می شود.
جانداران متفاوتی که در اطراف شما وجود دارند، چگونه تکثیر می‌شوند؟
جواب: از طریق تغذیه و تولید مثل تکثیر می شوند.
در جدول ۱ تعدادی از ویژگی‌های جانداران آمده است. زیر هر ویژگی نقش آن را بنویسید. به نظر شما چه تفاوت اساسی بین تولید مثل و ویژگی های دیگر جانداران وجود دارد؟
جواب: تغذیه و تنفس و دفع موجب بقای جانور می شود، اما تولید مثل سبب بقای نسل جانور می شود.
| ویژگی | تغذیه | تنفس | دفع | تولید مثل |
| نقش | فراهم کردن ماده و انرژی | تامین اکسیژن و ادامه حیات | دفع مواد زائد و اضافی | بقای نسل و تنوع موجودات |
در پاسخ فعالیت صفحه ۶۶ علوم هشتم خواهیم داشت:
وسایل و مواد لازم: ظرف شیشه‌ای، مخمر نانوایی، شکر، نمک، آب، قاشق چای‌خوری، میکروسکوپ، تیغه و تیغک.
مخمر نانوایی، قارچی تک یاخته‌ای است. به اندازهٔ یک قاشق چای‌خوری پودر مخمر نانوایی را به همراه مقدار اندکی شکر و نمک در ظرف شیشه‌ای بریزید. حدود ۵۰ میلی‌لیتر آب به آن اضافه کنید تا آب با پودر مخمر مخلوط شود. روی ظرف را بپوشانید و آن را در جای نسبتاً گرم قرار دهید. بعد از گذشت ده دقیقه آن را مشاهده و آنچه را می‌بینید، یادداشت کنید.
قطره‌ای از این مخلوط را روی تیغه بگذارید و روی آن تیغک قرار دهید. نمونه را با میکروسکوپ مشاهده و شکل آنچه را می‌بینید، رسم کنید.
جواب: ظرف شیشه‌ای که حاوی مواد می باشد را در دمای ۱۷ تا ۲۵ درجه نگهداری می‌کنیم. می بینیم که تعدادی حباب روی محلول غلیظ تشکیل شده است. این حباب ها مربوط به گاز (دی اکسید کربن) تولید شده توسط مخمر نان است.
در پاسخ گفت و گو کنید صفحه ۶۶ علوم هشتم خواهیم داشت:
شکل رو به رو، مراحل رشد و تکثیر باکتری را نشان می‌دهد. با توجه به این شکل و آزمایش مربوط به مخمر، تولید مثل باکتری و مخمر را با هم مقایسه کنید.
جواب: باکتری ها به روش دونیم شدن تکثیر می شوند. این روش که نوعی تولید مثل غیر جنسی است ابتدا باکتری رشد می کند و پس از رشد کامل به دو نیم می شود. هر باکتری حاصل هم پس از رشد دو باره با پیدایش دیواره عرضی در قسمت میانی به دو نیم می شود. اما مخمرها به روش جوانه زدن زیاد می شوند. در این روش جاندار کاملا نصف نمی شود. بلکه برآمدگی در سطح بدنش به وجود می آید که به آن جوانه گویند جوانه رشد می کند و به جاندار کامل تبدیل می شود.
جواب دیگر: مخمر نوعی قارج تک یاخته بوده که در شرایط مناسب به وسیله ی جوانه زدن زیاد می شود.
در هر دو روش هسته دو برابر شده مواد سیتو پلاسم نیز دو برابر می شود در جوانه زدن سلول جدید کوچک بوده ولی در دو نیم شدن سلول ها با هم برابرند.
در پاسخ فعالیت صفحه ۶۷ علوم هشتم خواهیم داشت:
وسایل و مواد لازم: نان کپک زده، میکروسکوپ، تیغه و تیغک
قطره‌ای آب روی تیغه بگذارید. با استفاده از چیزی مانند سوزن یا خلال دندان، مقداری از کپک را از روی نان بردارید و به آرامی با آب روی تیغه مخلوط کنید. روی آن تیغک بگذارید و با میکروسکوپ مشاهده کنید. شکل چیزی را که می‌بینید، رسم کنید.
آزمایشی طراحی کنید که نشان دهد چه عوامل محیطی در رشد کپک روی نان نقش مثبتی دارند؟
طراحی آزمایش: کمی نان یا خمیر را خیس کرده در کیسه ای بریزید و در جای تاریک و گرم قرار دهید. بعد از سه روز کپک ها روی آن رشد می کند. این کار را می توانیم با میوه ها نیز انجام دهید.
نتیجه گیری: عوامل محیطی مؤثر در رشد کپک‌ها: ۱- گرما ۲- هوا ۳- رطوبت ۴- محیط قندی یا چربی
جواب دیگر: نانی را به چهار قسمت مختلف تقسیم کرده یکی را در یخچال دیگری را در جلوی نور سومی را در داخل کمد چهارمی را در کنار حمام قرار می دهیم.
نانی که در حمام باشد زودتر کپک می زند، عامل گرما – رطوبت – تاریکی وجود دارد و بر عکس نانی که در جلوی نور باشد دیر تر کپک می زند.
در پاسخ گفت و گو کنید صفحه ۶۸ علوم هشتم خواهیم داشت:
معمولاً کپک‌ها ابتدا به شکل لکه‌های کوچک روی نان یا میوه دیده می‌شوند؛ اما با گذشت زمان این لکه‌ها بزرگ‌تر می‌شوند و سرانجام همهٔ سطح آنها را می‌پوشانند. چه استدلالی برای این مشاهده دارید؟
جواب: از آنجایی که کپک نان توسط هاگ تکثیر می شود، هاگ ها به سرعت رشد می کنند و با جذب آب و قند در سطح نان ریشه می گیرند. سپس با تولید هاگدان ها، هاگ ها را روی سطح نان پخش می کنند.
جواب: زیرا کپک نان به وسیله هاگ تولید مثل می‌کند، هاگ‌ها روی سطح نان با جذب آب و مواد قندی به سرعت رشد کرده و ریشه‌دار می‌شوند. سپس با تولید هاگدان‌ها، هاگ‌ها را روی سطح نان پخش می‌کنند.
در پاسخ فعالیت صفحه ۶۹ علوم هشتم خواهیم داشت:
شکل‌های زیر، تولید مثل غیرجنسی را در بعضی جانداران نشان می دهد. روش هر تولید مثل را زیر هر شکل بنویسید.
جواب: الف- هاگ‌زایی در قارچ‌ها ب- جوانه زدن هیدر پ- دونیم شدن
در پاسخ فعالیت صفحه ۶۹ علوم هشتم خواهیم داشت:
پرورش‌دهندگان گل و گیاه، روش‌های متفاوتی برای ازدیاد (تکثیر) گیاهان به کار می‌برند. با این کار، آنها می‌توانند در مدتی کوتاه، تعداد فراوانی گل و گیاه تولید کنند. با مراجعه به مراکز پرورش گل و گیاه به طور گروهی این روش‌ها را از نزدیک مشاهده، و گزارشی در این باره تهیه کنید و در کلاس ارائه دهید.
جواب: روش‌های تکثیر و ازدیاد گیاهان: ۱- با جدا کردن ساقه زیرزمینی یا پیاز گل ها: مثل زنبق، نرگس، گلایل
۲- با قلمه زدن مثل شمعدانی، بید، مو
۳- با پبوند زدن مثل گل سرخ، سیب، گردو
۴- با خواباندن یکی از شاخه‌ها مثل یاس، مو
در پاسخ سوال متن صفحه ۷۰ علوم هشتم خواهیم داشت:
یال شیر و پرهای رنگارنگ طاووس نر، صفای هستند که این جانوران را از ماده‌های آنها متفاوت می‌کند. چرا با افزایش سن، تفاوت‌های ظاهری این جانوران آشکار می‌شود؟
جواب: با افزایش سن، تفاوت‌های ظاهری مانند یال شیر یا پرهای رنگارنگ طاووس نر به دلیل تأثیر هورمون‌های جنسی آشکار می‌شوند. این هورمون‌ها در دوران بلوغ فعال می‌شوند و باعث بروز این صفات می‌شوند تا نرها برای جلب توجه ماده‌ها جذاب‌تر به نظر برسند.
در پاسخ گفت و گو کنید صفحه ۷۱ علوم هشتم خواهیم داشت:
با توجه به اینکه در تولیدمثل جنسی، دو کامه از دو فرد نر و ماده با هم ترکیب می‌شوند، آیا کامه‌ها می‌توانند حاصل تقسیم رِشتمان باشند؟ برای پاسخ خود دلیل بیاورید.
جواب: خیر، چون گامت ها حاصل تقسیم میوز هستند و تعداد کروموزوم های آنها نصف کروموزوم های سلول اولیه است. به عنوان مثال، در انسان، اسپرم و تخمک هر کدام دارای ۲۳ کروموزوم هستند.
جواب دیگر: برای آن که تعداد کوروموزم ثابت بماند تقسیم میتوز نمی‌تواند این امر را مهیا کند. با تقسیم رشتمان چون در گامت تعداد فام تن نصف می شود، با ترکیب شدن گامت‌ها تعداد فام تن ثابت خواهد ماند.
در پاسخ فعالیت صفحه ۷۱ علوم هشتم خواهیم داشت:
مرغ ها و خروس ها هر کدام در یاخته های بدن خود، ٧٨ کروموزوم دارند. گامت های نر و ماده این جانوران هر کدام چند کروموزوم دارند؟
جواب: ۳۹ کروموزوم
یاخته تخم آنها چند کروموزوم دارد؟
جواب: ۷۸ کروموزوم
در پاسخ فعالیت صفحه ۷۲ علوم هشتم خواهیم داشت:
اغلب پرندگان آشیانه میسازند و از تخم ها و زاده ها (فرزندان) خود نگهداری می کنند.
رشد تخم های قورباغه ها معمولا در آب انجام می شود و گاهی تخم های آنها به گیاهان درون آب می چسبند.
۱- پرنده ها برای مراقبت از تخم ها و سپس زاده هایشان چه کارهایی انجام می دهند؟
جواب: روی آنها می‌خوابند و با حرارت بدن خود تخم را به جنین تبدیل می‌کنند و پس از مراقبت از تخم هم از نوزاد مراقبت می‌کنند.
۲- به نظر شما، چرا در هر بار تولید مثل، تعداد تخم های قورباغه ها بسیار بیشتر از تعداد تخم های پرنده‌هاست؟
جواب: چون بسیاری از تخم های قورباغه توسط عوامل مختلف محیطی و موجودات دیگر از بین می روند. از این رو برای افزایش شانس تولید مثل، قورباغه تخم های زیادی می گذارد، تا برخی از آن ها به سن بلوغ برسند.
در پاسخ فعالیت صفحه ۷۳ علوم هشتم خواهیم داشت:
بعضی دوقلوها همسان یعنی هم شکل و از یک جنس اند. شکل زیر چگونگی ایجاد دوقلوهای همسان را نشان می‌دهد. با توجه به شکل، علت همسان بودن دوقلوها را توضیح دهید.
جواب: همان طور که در شکل مشخص است، دوقلوهای همسان وقتی ایجاد می شوند که از یک تخم، دو توده سلولی تشکیل و از رشد هر توده سلولی، جنین مستقلی ایجاد می شود. در نتیجه این دوقلوها از یک جنس و همسان‌اند. همچنین اگر جدا شدن سلول ها در مرحله پیشرفته تری باشد، امکان به هم چسبیدگی دوقلوها در بخش هایی از بدن وجود دارد.
جواب دیگر: در دو قلوی همسان سلول تخم یکی می باشد که در مراحل اولیه جنینی به دو قسمت شده وجداگانه دو موجود با ژنتیک مشابه رشد می کنند در دو قلوی غیر همسان لقاح توسط دو گامت نر و دو گامت ماده صورت گرفته در نتیجه خصوصیات ژنتیکی متفاوتی خواهند داشت.
در پاسخ فعالیت صفحه ۷۴ علوم هشتم خواهیم داشت:
تعدادی گل انتخاب و کاسبرگ‌ها و گلبرگ‌های آنها را مشخص کنید. چگونه آنها را تشخیص می‌دهید؟
جواب: هر گل دارای تعدادی گلبرگ به رنگ های مختلف است و گلبرگ ها و کاسبرگ گل ها متفاوت است. کاسبرگ ها سبز رنگ و گلبرگ ها رنگ های متفاوتی دارند. مثلا گلی که فقط پرچم یا مادگی داشته باشد را تک پایه می گویند.
پرچم‌ها را جدا و آنها را با ذره‌بین مشاهده کنید. دانه‌های گرده را همراه با قطره‌ای آب با میکروسکوپ مشاهده کنید. شکل دانه‌های گرده را رسم کنید. دانه‌های گرده را از کدام قسمت پرچم برداشتید؟ آیا دانهٔ گردهٔ گل‌هایی که دارید، یک رنگ و یک شکل‌اند؟
جواب: پوشش خارجی دانه گرده، پرزدار می باشد.
با استفاده از تیغ، مادگی را از طول برش دهید. این کار را با احتیاط انجام دهید. با استفاده از ذره‌بین قسمت‌های متفاوت مادگی را مشاهده، و به ویژگی‌های هر قسمت توجه کنید. آیا می‌توانید تخمک‌ها را در تخمدان ببینید؟ شکل اجزای مادگی را رسم کنید.
جواب: در تصویر زیر می توانید مشاهده کنید:
 شکل اجزای مادگی |  شکل دانه گرده |  شکل پرچم و دانه گرده |  شکل پرچم |
در پاسخ جمع آوری اطلاعات صفحه ۷۵ علوم هشتم خواهیم داشت:
به جز حشره‌ها، جانوران دیگری نیز به گرده افشانی گل‌ها کمک می‌کنند، گزارشی دربارهٔ چنین جانورانی تهیه کنید و در کلاس ارائه دهید. گزارش را می‌توانید به شکل تصویری ارائه دهید.
جواب: ۱- پرندگانی مانند مرغ مگس خوار که از شهد گل استفاده می کنند و باعث گرده افشانی می شوند.
۲- انسان با انتقال دانه های گرده از گیاهی به گیاه دیگر باعث گرده افشانی مصنوعی می شود.
۳- چسبیدن دانه های گرده به بدن برخی از حیوانات، مثل چسبیدن دانه ها به پشم یا کرک بدن حیوانات گیاه خوار.
۴- حشراتی مانند زنبور عسل می‌توانند طیف رنگی را مشاهده کنند و جذب گیاهانی که دارای این خاصیت هستند، می‌شوند و دانه گرده به بدن زنبورها می‌چسبد و گردافشانی صورت می‌گیرد. اما در اصل گردافشانی بیشتر به کمک باد هم صورت می‌گیرد.
جواب دیگر: گزارش: گرده افشان‌های غیر حشره‌ای
اسلاید اول: عنوان: گرده افشانی؛ فرایندی حیاتی
- تصویر: یک زنبور در حال جمع‌آوری گرده از روی گل
- محتوا:
- گرده افشانی: انتقال دانه‌های گرده از قسمت نر گل به قسمت ماده آن برای تولید مثل گیاهان
- اهمیت گرده افشانی: تولید میوه، دانه و بذر برای ادامه نسل گیاهان
- گرده افشان‌ها: جانورانی که در انتقال دانه‌های گرده نقش دارند
- توضیحات: گرده افشانی یکی از مهم‌ترین فرایندهای طبیعت است. بدون گرده افشانی، بسیاری از گیاهانی که ما برای غذا و سایر نیازهایمان به آنها وابسته‌ایم، قادر به تولید مثل نخواهند بود.
اسلاید دوم: عنوان: حشرات؛ مهم‌ترین گرده افشان‌ها
- تصویر: یک زنبور عسل روی گل
- محتوا:
- زنبورها، پروانه‌ها، زنبورهای وحشی و مگس‌ها از مهم‌ترین حشرات گرده افشان هستند.
- این حشرات با جمع‌آوری شهد گل‌ها، دانه‌های گرده را نیز به بدن خود می‌چسبانند و هنگام بازدید از گلهای دیگر، آنها را منتقل می‌کنند.
- توضیحات: حشرات به دلیل ساختار بدن و رفتار تغذیه‌ای خود، بهترین گرده افشان‌ها هستند. آنها با داشتن موهای ریز روی بدنشان، می‌توانند مقدار زیادی گرده را به خود جذب کنند.
اسلاید سوم: عنوان: پرندگان گرده افشان
- تصویر: یک مرغ مگس‌خوار در حال مکیدن شهد گل
- محتوا:
- برخی پرندگان مانند مرغ مگس‌خوار، طوطی‌ها و توکان‌ها نیز در گرده افشانی نقش دارند.
- این پرندگان با مکیدن شهد گل‌ها، دانه‌های گرده را به منقار و پرهای خود می‌چسبانند.
- پرندگانی که میوه می‌خورند نیز به طور غیرمستقیم در گرده افشانی نقش دارند. آنها با خوردن میوه‌ها، دانه‌ها را در مکان‌های دورتر پخش می‌کنند.
- توضیحات: پرندگان به دلیل جابه‌جایی در مسافت‌های طولانی، می‌توانند گرده را بین گیاهان مختلف و در مناطق وسیع‌تری پخش کنند.
اسلاید چهارم: عنوان: پستانداران گرده افشان
- تصویر: یک خفاش در حال خوردن میوه
- محتوا:
- برخی پستانداران مانند خفاش‌ها، موش‌ها و برخی نخستی‌ها نیز در گرده افشانی نقش دارند.
- خفاش‌ها با خوردن میوه‌های برخی گیاهان، دانه‌های آنها را در مکان‌های دورتر پخش می‌کنند.
- موش‌ها و برخی نخستی‌ها نیز با خوردن میوه‌ها و انتقال دانه‌ها به مکان‌های دیگر، به گرده افشانی کمک می‌کنند.
- توضیحات: پستانداران معمولاً نقش کمتری در گرده افشانی مستقیم دارند، اما در پخش دانه‌ها و کمک به تکثیر گیاهان نقش مهمی ایفا می‌کنند.
اسلاید پنجم: اهمیت حفاظت از گرده افشان‌ها
- تصویر: یک زنبور عسل روی یک گل در کنار علامت ممنوع سم‌پاشی
- محتوا:
- کاهش جمعیت حشرات، استفاده بیش از حد از آفت‌کش‌ها و تغییر کاربری زمین‌ها از مهم‌ترین تهدیدهای گرده افشان‌ها هستند.
- حفاظت از زیستگاه‌های طبیعی، کاهش استفاده از آفت‌کش‌ها و کاشت گیاهان بومی از راهکارهای حفاظت از گرده افشان‌ها هستند.
- توضیحات: حفاظت از گرده افشان‌ها برای حفظ تنوع زیستی و امنیت غذایی انسان‌ها ضروری است. ما باید از این موجودات کوچک و مفید محافظت کنیم تا بتوانیم از نعمت‌های طبیعت بهره‌مند شویم.
نکات مهم برای ارائه:
- از تصاویر با کیفیت بالا استفاده کنید.
- با زبان ساده و روان توضیح دهید.
- مثال‌های ملموس بزنید تا دانش‌آموزان بهتر موضوع را درک کنند.
- از دانش‌آموزان بخواهید که درباره اهمیت گرده افشانی و راه‌های حفاظت از گرده افشان‌ها بحث کنند.
نکته: می‌توانید برای هر اسلاید یک ویدئوی کوتاه از گرده افشانی توسط جانوران مختلف نیز اضافه کنید تا ارائه شما جذاب‌تر شود.
در پاسخ فعالیت صفحه ۷۵ علوم هشتم خواهیم داشت:
حشره‌هایی مانند زنبور در گرده افشانی نقش مهمی دارند. گرده‌های گل به بدن حشره می‌چسبند. درنتیجه حشره، گرده‌ها را از گلی به گل دیگر می‌برد. دربارهٔ ویژگی‌هایی که به گل‌ها کمک می‌کند تا حشره به طرف آنها برود، گفت‌وگو کنید.
جواب: برخی از گیاهان دارای گل های جلب کننده حشرات بوده و گرده به آسانی در اختیار حشرات قرار می گیرند. در این گروه گیاه با محرک های خاص حشره را به خود جلب می کند که این محرک ها تفاوتهایی جزئی با یکدیگر دارند و باعث شده که این رابطه اختصاصی تر شود.
رنگ های زرد ، آبی ، سبز ، و ارغوانی گلبرگ ها و بویژه انعکاس یا جذب نور ماوراء بنفش توسط آنها برای حشرات فوق العاده جذاب هستند. عطر و بو نیز در جلب حشرات نقش مهمی دارند. گیاهانی که برای گرده افشانی محتاج به حشرات هستند دارای گلهای درشت و آشکار هستند دانه های گرده درشت و چسبناک برخی گل ها هم به کمک حشرات پخش می شوند.
در این بخش، مروری بر جواب صفحه ۶۵ تا ۷۵ علوم تجربی هشتم انجام داده شد. با اضافه کردن عبارت “حاشیه نیوز” در آخر جستجوهای درسی خود در گوگل، به بهترین پاسخ ها دسترسی خواهید داشت. لطفاً به خاطر داشته باشید که ابتدا سعی کنید پاسخ سوالات را خودتان بیابید و سپس برای بررسی صحت آن به این پاسخ ها مراجعه کنید. اگر سوالی دارید، آن را در قسمت دیدگاه بپرسید تا معلمان و کارشناسان ما به آن پاسخ دهند.
