جواب حکایت و تمرین و فعالیت تکمیلی درس اول صفحه ۳ تا ۱۰ منطق دهم انسانی ؛ منطق، ترازوی اندیشه

جواب صفحه ۳ و ۴ و ۷ و ۸ و ۱۰ منطق دهم انسانی که مربوط به سوال های درس اول منطق، ترازوی اندیشه از بخش ۱منطق و مباحث آن است را در حاشیه نیوز برای شما دانش آموز فعال و کوشا آماده شده است. در این قسمت به حل گام به گام پاسخ سوالات حکایت و تمرین و فعالیت تکمیلی صفحه ۳ و ۴ و ۷ و ۸ و ۱۰ منطق دهم متوسطه دوم رشته انسانی می‌پردازیم.

جواب صفحه ۳ تا ۱۰ منطق دهم انسانی

در پاسخ سوال حکایت صفحه ۳ و ۴ منطق دهم خواهیم داشت:

در یونان باستان، استادی که به شاگرد خود شیوه‌های موفقیت در وکالت را آموزش می داد، با او قرار گذاشت که حق الزحمۀ خود را پس از پیروزی در اولین دادگاهی که شاگردش در آن شرکت خواهد کرد، دریافت کند. استاد پس از چند جلسه تدریس، شاگرد خود را به دادگاه برد و از وی شکایت کرد که حق الزحمۀ وی را نمی‌دهد. استاد مدعی بود که دادگاه یا حق را به جانب وی می‌دهد که در این صورت شاگرد موظف است حق الزحمۀ او را بپردازد، یا آنکه حق را به جانب شاگرد خواهد داد، که در این صورت بر اساس قراردادی که میان آنها وجود دارد، چون شاگرد در اولین دادگاهی که در آن شرکت کرده پیروز شده است، موظف است تا حق الزحمهٔ او را بپردازد! بنابراین نتیجهٔ دادگاه هرچه باشد، شاگرد باید حق الزحمهٔ او را فوراً بپردازد.

این داستان نمونه‌ای از یک مغالطه است. به نظر شما استدلال استاد چه اشکالی دارد؟

شاگرد گفت: «نتیجهٔ دادگاه هرچه باشد، من نباید حق الزحمهٔ استادم را پرداخت کنم؛ زیرا یا دادگاه مرا تبرئه و حکم می‌کند که نباید پولی بپردازم یا مرا محکوم خواهد کرد که در این صورت براساس قراردادی که میان ما وجود دارد، چون در دادگاه پیروز نشده‌ام، نباید پولی بپردازم؛ بنابراین نتیجهٔ دادگاه هرچه باشد، من نباید پولی بپردازم!

آیا می‌توانید اشکال استدلال شاگرد را مشخص کنید؟

جواب: استاد از مغالته ذوحدین جعلی (دایلمّای کاذب) استفاده کرده است.

او این گونه استدلال می کند:

– اگر دادگاه به نفع من رای دهد (بر اساس حکم دادگاه) باید پول من پرداخت شود.
– اگر دادگاه به نفع رای ندهد (بر اساس قرارداد) باید پول من پرداخت شود.
– چنان که می بینید مبنای وی در مورد اول است؛ «حکم دادگاه» است.
– اما در مورد دوم مبنای خود را عوض کرده است و دیگر به حکم دادگاه اهمیت نمی دهد! و این بار مبنای وی «قرارداد» است. بدین ترتیب وی با تغییر مبنای خود، در هر بار فقط قسمتی را که به نفع اوست، می پذیردو

در پاسخ سوال صفحه ۷ منطق دهم خواهیم داشت:

– آیا می‌دانید تاقدیس چیست؟

جواب: فعلا خیر

– آیا می‌دانید سیمرغ و سی مرغ چه هستند و چه تفاوتی با هم دارند؟

جواب: سیمرغ، نام پرنده ای افسانه ای است ولی سی مرغ یعنی ۳۰ عدد مرغ

ممکن است اکثر شما ندانید تاقدیس چیست؛ امّا کم و بیش تصوری از مرغ و سیمرغ دارید. اکنون سیمرغ را در چند جمله توصیف کنید:

جواب: سیمرغ پرنده ای افسانه ای است.

در پاسخ تمرین صفحه ۸ منطق دهم خواهیم داشت:

از میان موارد زیر تصور و تصدیق را مشخص کنید:

سیمرغ (تصور)
سیمرغ افسانه‌ای (تصور)
سیمرغ پرنده‌ای افسانه‌ای است. (تصدیق)
دانا (تصور)
توانا بود هرکه دانا بود (تصدیق)

در پاسخ تمرین صفحه ۱۰ منطق دفاعی دهم خواهیم داشت:

مشخص کنید که کدا‌م یک از موارد زیر تعریف و کدام یک استدلال هستند:

– چون قاشق چوبی گرما را منتقل نمی‌کند، غذا را با آن هم بزنی دستت نمی‌سوزد. جواب: استدلال
– منطق علمی است که از خطای ذهن جلوگیری می‌کند. جواب: تعریف
– معلم ما در کلاس است؛ پس در خانه‌اش نیست. جواب: استدلال
– ترابری یعنی حمل و نقل کالا یا مسافر از جایی به جای دیگر. جواب: تعریف

در پاسخ فعالیت تکمیلی صفحه ۱۰ منطق دهم خواهیم داشت:

۱- جملاتی که با «چیست» پایان می‌پذیرند و جملاتی که با «چرا» آغاز می‌شوند با کدام یک از دو مبحث اصلی منطق ارتباط دارند؟

جواب: چیست ⇐ تعریف: چرا ⇐ استدلال
در پاسخ به «… چیست؟» در مواردی نوع و در مواردی تعریف بیان می‌شود. به عنوان مثال:
اگر بپرسیم: احمد چیست؟ در پاسخ می‌گوییم «انسان»
و اگر بپرسیم: انسان چیست؟ در پاسخ تعریف انسان را بیان می‌کنیم.
به همین دلیل در سؤال پرسیده شده است که «چیست» با چه مبحثی ارتباط دارد و پرسیده نشده است که در پاسخ به سؤال از «چیست» چه چیزی ذکر می‌شود.
پاسخ به این سؤال آن است که «چیست» با مبحث تعریف ارتباط دارد و «چرا» با مباحث استدلال ارتباط دارد.

۲- از میان موارد زیر تصورها و تصدیق‌ها را مشخص کنید:

جواب: تصور‌ها: منطق، کوه سهند، ارتفاعات کوه سهند.
تصدیق: منطق معیار تفکر است، تصدیق بخشی از علم است، کوه سهند مرتفع است.

۳- اگر ذهن انسان به طور طبیعی بر اساس قواعدی می‌اندیشد، چه نیازی به خواندن منطق داریم و چرا به صرف خواندن کتا‌ب‌های منطق از خطای ذهن مصون نمی‌مانیم؟

جواب: الف) منطق قانون طبیعی ذهن ماست و اختراع یا قرارداد اجتماعی نیست.
ب) با وجود آنکه منطق قانون طبیعی ذهن ماست، نیازمند خواندن منطق هستیم؛ زیرا ذهن در معرض لغزش قرار دارد و در مواجهه با استدلال‌های پیچیده یا تعریف مفاهیم تخصصی قادر به تشخیص سریع اشتباهات نیستیم.
ج) استفاده از منطق نیازمند به دست آوردن نوعی مهارت است و بدون تمرین و ممارست نمی‌توان به صورت مناسب و به موقع از آن استفاده کرد.
د) هر علمی به صرف خواندن مفید نیست و باید در عمل از آن استفاده کرد. بدین جهت به صرف خواندن کتاب‌های منطقی و بدون استفاده از آن، از خطا مصون نمی‌مانیم.
ه) گاهی انسان تحت تأثیر عوامل روانی و احساسی قرار می‌گیرد و عواطف و احساسات وی بر عقل او سایه می‌افکند.

در این بخش، مروری بر جواب صفحه ۳ تا ۱۰ منطق دهم انسانی انجام داده شد. با اضافه کردن عبارت “حاشیه نیوز” در آخر جستجوهای درسی خود در گوگل، به بهترین پاسخ ها دسترسی خواهید داشت. لطفاً به خاطر داشته باشید که ابتدا سعی کنید پاسخ سوالات را خودتان بیابید و سپس برای بررسی صحت آن به این پاسخ ها مراجعه کنید. اگر سوالی دارید، آن را در قسمت دیدگاه بپرسید تا معلمان و کارشناسان ما به آن پاسخ دهند.